درباره بخش پایگاه‌های اطلاعاتی
**بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی: گنجینه اطلاعاتی برای تحقیق و یادگیری**
بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی، به عنوان یکی از مهم‌ترین واحدهای ارزشمند در دانشگاه، نقش بسیار مهمی در تأمین منابع اطلاعاتی و تحقیقاتی برای اعضای هیأت علمی و دانشجویان ایفا می‌کند. این بخش به ایجاد و مدیریت مجموعه‌های دیجیتالی از منابع اطلاعاتی مختلف می‌پردازد. بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی امکان دسترسی به منابع متنوع اطلاعاتی از جمله کتابهای الکترونیک، مقالات علمی، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌های تحقیقاتی، مجلات و... را به کاربران فراهم می‌کند. این بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی به صورت آنلاین و از طریق اینترنت قابل دسترسی است، که به کاربران این امکان را می‌دهد که از هر مکان و زمانی که می‌خواهند به منابع اطلاعاتی دسترسی داشته باشند. همچنین، برخی از منابع اطلاعاتی به صورت چندرسانه‌ای با عناصر صوتی و تصویری نیز ارائه می‌شوند. این بخش از طریق دسترسی به منابع اطلاعاتی متنوع، دانشجویان و اساتید به تحقیقات دانشگاهی و پروژه‌های تحقیقاتی اعضای دانشگاه کمک می‌کند تا تحقیقات خود را تقویت کرده و پروژه‌های خود را بهبود ببخشند. بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی معمولاً در اشتراک گذاری منابع با دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی دیگر نیز نقش دارد، که این امر به توسعه علم و ترویج دانش بهره‌وری می‌کند. با این دستاوردها و امکانات متنوع، بخش پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه دانشگاهی به عنوان یک پله کلیدی در ارتقاء تحقیقات و یادگیری در دانشگاه و کمک به توسعه علم و فرهنگ علمی کشور شناخته می‌شود. برای دسترسی به این منابع ارزشمند، کاربران میتوانند به پورتال کتابخانه دیجیتال مراجعه کرده و از این فرصت برای بهره‌برداری بهتر از منابع اطلاعاتی استفاده نمایند.
اهداف:
بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی کتابخانه مرکزی ، نقش بسیار مهمی در ارتقاء اهداف و ارائه خدمات به کاربران دارد.
اهداف کتابخانۀ دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی فسا در جهت ارائۀ خدمات از راه دور و در راستای رسالت و مأموریت دانشگاه به شرح زیر میباشد:
1- ارائۀ خدمات از راه دور مرجع جهت راهنمایی، آموزش و توانمندسازی جامعۀ دانشگاهی علوم پزشکی فسا
2- ایجاد دسترسی به منابع دیجیتال معتبر و بهروز به زبان فارسی و لاتین برای جامعۀ دانشگاهی علوم پزشکی فسا
3- ایجاد دسترسی به منابع دیجیتال مورد اشتراک وزارت بهداشت از طریق هماهنگی با مرکز توسعه و هماهنگی اطلاعات و انتشارات علمی
4- ایجاد دسترسی به منابع دیجیتال فارسی مورد اشتراک دانشگاه بر اساس خرید سالانه
5- پشتیبانی از پژوهش و آموزش در راستای اهداف، رسالت و مأموریت دانشگاه
6- استفاده از فناوری های نوین و بروزرسانی مهارت های کتابداران جهت ارائۀ هر چه بهتر و بیشتر خدمات به جامعۀ دانشگاهی
7- پرورش نیروی متخصص در حوزۀ کتابخانۀ دیجیتال و استفاده و جستجوی منابع دیجیتال
8- تأمین و تجهیز فضای مناسب جهت استفادۀ بهینه از منابع دیجیتال
9- برگزاری دوره ها و کارگاههای آموزشی مداوم برای استفاده از منابع دیجیتال
انواع منابع اطلاعاتی دیجیتال کتابخانه و اسناد دیجیتال:
منابع اطلاعاتی دیجیتال فارسی:
1- مقالات الکترونیک تخصصی و عمومی به زبان فارسی که در مجلات معتبر داخلی منتشر شده اند. این منابع از طریق پایگاه های الکترونیکی تحت اشتراک کتابخانۀ مرکزی دانشگاه علوم پزشکی فسا در اختیار کاربران قرار میگیرد.
2- کتاب های دیجیتالی شده به زبان فارسی
3- مجموعۀ دیجیتال پایان نامه های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی فسا به زبان فارسی
منابع اطلاعاتی دیجیتال لاتین:
1- مقالات الکترونیک تخصصی و عمومی (عموماً به زبان انگلیسی)
2- کتابهای الکترونیک (E_Book)
3- پایگاه های اطلاعاتی برخط اشتراکی وزارت بهداشت
4- پایگاه های اطلاعاتی برخط اشتراکی دانشگاه علوم پزشکی فسا
5- اطلس های پزشکی دیجیتال
6- دورههای آموزش مدارم
7- منابع چندرسانه ای شامل فیلم و ویدئوهای آموزشی - پژوهشی
8- (و سایر موارد)
وظایف:
آموزش و آگاهی‌رسانی: بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی باید خدمات آموزشی و آگاهی‌رسانی به کاربران ارائه دهد تا آنها بتوانند به بهترین شکل از منابع اطلاعاتی استفاده کنند. ارائه اطلاعات مناسب به کاربران در مورد منابع مورد اشتراک، امکان دسترسی به این منابع و خدمات کتابخانه را به آنها فراهم می‌کند. این اطلاعات برای اعضای دانشگاه و تحقیق‌گران بسیار ارزشمند است.
دسترسی به منابع دیجیتال: بخش پایگاه‌های اطلاعاتی علمی باید دسترسی آسان و سریع به منابع دیجیتال را فراهم کند تا کاربران بتوانند به راحتی به منابع مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.
خدمات جستجو: در این بخش سیستم‌هائی جهت استفاده و انجام جستجوهای علمی کاربران فراهم شده است.
مشاوره و پشتیبانی تحقیقاتی: ارائه خدمات پشتیبانی تحقیقاتی شامل مشاوره در جستجوی اطلاعات، تجزیه و تحلیل منابع، و ارائه منابع مناسب برای تحقیقات دانشگاهی میباشد.
آموزش و آگاهی‌رسانی: ارائه دورههای آموزشی درباره استفاده از منابع علمی مورد اشتراک می‌تواند به توانمندی کاربران در استفاده از این منابع کمک کند.
خدمات:
پاسخگوئی حضوری و غیرحضوری به سؤالات کاربران (اعضای هیأت علمی دانشگاه، دانشجویان و کارکنان دانشگاه و...)
ارائه خدمات مرجع بخش پایگاه‌های اطلاعاتی (همزمان و غیرهمزمان)
آموزش به کاربران جهت استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی
ارائه خدمات دسترس‌پذیری منابع و اطلاعات علمی مورد نیاز کاربران دانشگاه
راهنمایی و آموزش کاربران در بازیابی و استفاده از منابع اطلاعاتی به صورت آنلاین و حضوری
تهیه محتوا و انتشار آن در پورتال کتابخانه مرکزی، بخش پایگاه‌های اطلاعاتی
چشم انداز بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی
چشم‌انداز بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی در کتابخانه مرکزی دانشگاهی معمولاً به عنوان یک تصویر آینده و اهداف بلندمدت برای توسعه و ارتقاء خدمات اطلاعاتی تدوین می‌شود. برخی از این موارد به شرح ذیل می‌باشند.
توسعه منابع علمی: یکی از اهداف اصلی بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی در آینده، توسعه منابع علمی و اطلاعاتی است. این توسعه شامل افزایش تعداد پایگاه‌های داده و منابع علمی، تغییر و بهبود محتوا، و افزایش دسترسی به منابع جدید می‌شود.
دسترسی به منابع چندرسانه‌ای: چشم‌انداز بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی شامل دسترسی به منابع چندرسانه‌ای می‌شود. این منابع شامل مقالات، کتب، ویدئوها، تصاویر، و سایر منابع چندرسانه‌ای خواهد بود که به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات به شکل جامع‌تر و متنوع‌تر را می‌دهد.
آموزش و آگاهی‌رسانی: بخش پایگاه‌های اطلاعات علمی در چشم‌انداز خود توسعه خدمات آموزشی و آگاهی‌رسانی به کاربران را در نظر دارد. این آموزش‌ها شامل چگونگی استفاده از منابع، ترفیع مهارت‌های اطلاعاتی، و ارتقاء توانایی‌های تحقیقی خواهد بود.
اشتراک‌گذاری و همکاری: چشم‌انداز این بخش به اشتراک‌گذاری منابع و همکاری با دانشگاه‌ها و مؤسسات دیگر نیز تأکید دارد. این اشتراک‌گذاری منجر به توسعه منابع مشترک و افزایش دسترسی به منابع گسترده‌تر می‌شود.
خط مشی مجموعه سازی:
1- در خصوص پایان نامه ها برطبق قانون دانشگاه علوم پزشکی فسا، هر دانشجوی دورۀ دکترای عمومی یا تحصیلات تکمیلی در زمان تسویه حساب با دانشگاه موظف است یک نسخه از نگارش نهایی پایان نامۀ خود را در قالب سی دی به واحد پایان نامه های کتابخانۀ مرکزی تحویل دهد.
2- کتابهای الکترونیک عموماً با درخواست اعضای هیئت علمی و یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی به صورت تجمیعی و سالانه از نمایشگاه کتاب تهران خریداری شده و یا برحسب مورد در زمان درخواست تهیه میگردد.
3- پایگاه های اطلاعاتی اشتراکی داخلی و خارجی از طریق وزارت متبوع به صورت اشتراکات متمرکز تأمین شده
خط مشی دسترسی:
1- کلیۀ افراد در جامعۀ دانشگاهی علوم پزشکی فسا شامل اعضای هیئت علمی، دانشجویان، کارشناسان و کارمندان در محیط داشگاه میتوانند از کلیۀ امکانات کتابخانۀ دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی فسا استفاده نمایند.
2- کلیۀ افراد در جامعۀ دانشگاهی علوم پزشکی فسا شامل اعضای هیئت علمی، دانشجویان، کارشناسان و کارمندان در خارج از دانشگاه میتوانند از طریق VPN دانشگاه از کلیۀ امکانات کتابخانۀ دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی فسا استفاده نمایند.
3- عضویت در پایگاه هایی که امکان رجیستری (ثبت نام) دارند که پس از آن میتوان با دریافت نام کاربری و گذرواژه بدون نیاز به VPN در خارج از دانشگاه به آنها وارد شده و از منابع آنها بهره برد.
4- دسترسی به دیگر منابع دیجیتال دانشگاه از جمله کتابهای دیجیتال، اطلس های دیجیتال، پایاننامه ها و مواردی از این دست به جهت رعایت حقوق مؤلفین فقط با حضور در محل کتابخانه و درخواست از کتابدار واحد مربوطه امکانپذیر است. همچنین شایان ذکر است که دسترسی به مجموعۀ دیجیتال پایان نامه های دانشگاه جهت خوانش در محل کتابخانۀ مرکزی به صورت کامل و نیز پرینت یا کپی بخشهای محدودی از پایان نامه مانند چکیده و فهرست منابع وجود دارد. توجه شود که امکان پرینت کامل و یا کپی لوح فشردۀ پایاننامه برای مراجعه کنندگان میسر نمیباشد.
تعهدات:
کتابخانۀ دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی فسا خود را متعهد به رعایت موارد ذیل در خصوص منابع دیجیتال دارای حق مؤلف میداند:
1- رعایت کردن و احترام گذاشتن به حق کپی رایت در دسترسی به محتوای اطلاعات
2- مدیریت اطلاعات مربوط به حقوق نشر و تألیف و تعیین سطوح دسترسی برای کاربران داخل و خارج از پردیس دانشگاه علوم پزشکی فسا
3- استفادۀ منصفانه از منابع دارای حق مؤلف